Η πρόωρη εκσπερμάτιση (ΠΕ) είναι μια κατάσταση κατά την οποία χρειάζεται ένα ασυνήθιστα σύντομο χρονικό διάστημα για να εκσπερματίσει ο άνδρας κατά τη σεξουαλική δραστηριότητα, όπως λιγότερο από ένα λεπτό μετά τη διείσδυση στον κόλπο. Μπορεί επίσης να περιγράφει τον ελάχιστο, έως και καθόλου, έλεγχο της εκπερμάτισής του.
Ποια είναι η ψυχική του εικόνα;
Τα συμπτώματα προκαλούν έντονη αγωνία, άγχος και απογοήτευση, τόσο στον ίδιο, όσο και στη σύντροφό του, η οποία θυμώνει, μπορεί να γίνει έντονη και χρεωστική μαζί του και έτσι να τον επιβαρύνει ακόμη περισσότερο.
Πού οφείλεται;
Μερικές φορές σχετίζεται με ένα οργανικό πρόβλημα (π.χ. ορμονικοί παράγοντες, λοιμώξεις προστάτη ή ουρήθρας), αλλά συχνά είναι στενά συνυφασμένη με την ψυχολογία και άρα με επαναλαμβανόμενες σκέψεις που αφορούν για παράδειγμα συχνά το αν θα ικανοποιήσει τη σύντροφο που ποθεί πολύ. Επιπλέον, η στυτική δυσλειτουργία και τα προβλήματα σχέσης αποτελούν συχνές αιτίες. Εδώ θα εστιάσουμε συγκεκριμένα στην ισχυρή συσχέτιση μεταξύ άγχους και πρόωρης.
Ο φαύλος κύκλος: Το άγχος μπορεί να συμβάλει στην πρόωρη, η οποία με τη σειρά της «επιβεβαιώνει» και ενισχύει το άχγος, δημιουργώντας έναν κύκλο που το ένα φέρνει το άλλο, με τελικό αποτέλεσμα το άγχος της επίδοσης, όπου ο άνδρας σκέφτεται απαισιόδοξα και τελεσίδικα «Θα αποτύχω!».
Όταν ένας άνδρας είναι αγχωμένος για τη σεξουαλική του απόδοση, μπορεί να αισθάνεται υπερβολικά ανασφαλής και αμήχανος, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε έντονη διέγερση (heightened state of arousal) και σε μικρότερο χρονικό διάστημα μέχρι την εκσπερμάτιση. Όσο περισσότερο ανησυχεί για την πρόωρη εκσπερμάτιση, τόσο πιο πιθανό είναι να συμβεί – συμβάλλοντας και πάλι στον φαύλο κύκλο.
Επιπλέον, το άγχος σχετίζεται με αρνητικά μοτίβα σκέψης, που διαιωνίζουν το πρόβλημα, όπως:
- Δεν ικανοποιώ τη σύντροφο
- Δεν είμαι επιθυμητός
- Είμαι ανεπαρκής στο κρεβάτι
- Δεν θα τα καταφέρω ποτέ
Καθιστώντας πιο δύσκολο να ελέγξει την εκσπερμάτιση.
Σε σωματικό επίπεδο, το άγχος μπορεί να εκδηλωθεί με ακούσια σύσπαση των μυών του πυελικού εδάφους (μύες που υποστηρίζουν την ουροδόχο κύστη και το έντερο), οι οποίοι εμπλέκονται σε μεγάλο βαθμό στη διαδικασία της εκσπερμάτισης.
Όλα τα παραπάνω καθιστούν δύσκολη ή και αδύνατη την εστίαση στις αισθήσεις και την απόλαυση της σεξουαλικής δραστηριότητας. Ο άνδρας βλέπει τη σεξουαλική εμπλοκή με τη σύντροφο σα μία δοκιμασία, που παίρνει την μορφή της εξέτασης του εάν επιτέλους θα τα καταφέρει…Αυτή η έλλειψη επικέντρωσης δύναται να συμβάλλει στην πρόωρη, αφού δεν είναι πλήρως συντονισμένος και συγκεντρωμένος στο εδώ και τώρα.
Τελικά το σεξ γίνεται μία δυσάρεστη και στρεσογόνος εμπειρία, παύει να το αισθάνεται σαν μία θετική και απολαυστική στιγμή, το προσεγγίζει αρνητικά με φόβο ή και τελικά αποφυγή.
Τόσο στην πρόωρη, όσο και στην «αντίθετη» δυσκολία που ονομάζουμε ανεσταλμένη/καθυστερημένη εκσπερμάτιση μπορεί να ευθύνεται ο μακροχρόνιος, συνεχής αυνανισμός και ο εθισμός στο πορνογραφικό υλικό, όπου επιβάλλεται η οριοθέτηση του εαυτού για να προχωρήσει έπειτα στο επόμενο βήμα.
Υπάρχει λύση;
Αν αισθάνεστε ότι τα παραπάνω «μιλούν» για εσάς, είναι χρήσιμο να αναρωτηθείτε:
- Πώς είναι η σχέση με τη σύντροφό μου;
- Ποια είναι η στάση της;
- Τι γνωρίζω για το άγχος επίδοσης;
- Τι σκέφτομαι στη διάρκεια της σεξουαλικής δραστηριότητας;
Μην διστάσετε να αναζητήσετε στήριξη από έναν θεραπευτή, καθώς κάθε σεξουαλικό πρόβλημα έχει τη λύση του.
Καλέστε ανώνυμα στη Συμβουλευτική Γραμμή Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας προκειμένου να μοιραστείτε την σκέψη και τον προβληματισμό σας μαζί μας! Αυτό θα είναι το πρώτο έμπρακτο βήμα προς την λύση και τη μετέπειτα θεραπευτική πορεία.
Συμβουλευτική Γραμμή Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας: 210-7.79.79.79, Δευτέρα – Παρασκευή 11:00 – 18:00
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.